Categorie archieven: P

P

Pyriet

Geplaatst op door thegemgirl
Pyriet kubus kristallen uit Navajun, Spanje.

Mineralogische eigenschappen

  • Samenstelling: FeS2. Dit betekent dat pyriet uit ijzer en zwavel bestaat.
  • Kleur: Messinggeel, waardoor het vaak wordt verward met goud. Soms kan pyriet een zilverachtige glans hebben, afhankelijk van de oppervlakteoxidatie of lichtinval.
  • Glans: Metaalachtig.
  • Hardheid: 6 tot 6,5 op de schaal van Mohs, wat betekent dat het relatief hard is.
  • Transparantie: Opaak, laat geen licht door.
  • Kristalstelsel: Kubisch, met vaak perfect gevormde kubus- of octaëderkristallen.
  • Mineralen groep: Sulfiden.

Ontstaan van pyriet

Pyriet ontstaat in een breed scala aan omgevingen, waaronder sedimentaire, metamorfe en stollingsgesteenten. Het vormt zich vaak uit hydrothermale oplossingen, waar ijzer en zwavel reageren en kristalliseren. Pyriet komt ook voor in kolenlagen en kan ontstaan als een secundair mineraal door de omzetting van organisch materiaal onder anaerobe omstandigheden, wat betekent dat het ontstaat in een omgeving zonder zuurstof, zoals diep onder de grond of in afgesloten sedimenten.

Geschiedenis

Pyriet dankt zijn naam aan het Griekse woord “pyr,” wat “vuur” betekent, omdat het vonken geeft wanneer het tegen staal wordt geslagen. Het wordt al sinds de oudheid gebruikt om vuur te maken. Tijdens de Gouden Eeuw werd het ook wel “fools gold” genoemd vanwege zijn gelijkenis met echt goud, wat leidde tot teleurstelling bij goudzoekers.

Bijzondere kenmerken

Pyriet staat bekend om zijn gouden glans en vaak perfecte kubusvormige kristallen. Deze eigenschappen maken het een geliefd mineraal bij verzamelaars. Het mineraal oxideert echter snel in vochtige omstandigheden, waarbij zwavelzuur en ijzerhydroxiden ontstaan. Pyriet kan ook kleine hoeveelheden edelmetalen zoals goud bevatten, wat het economisch interessant maakt in sommige afzettingen.

Interessante weetjes

  • Pyriet kan onder vochtige omstandigheden ontleden, een proces dat bekend staat als “pyriet rot.” Hierbij ontstaan zwavelzuur en ijzeroxiden, wat schadelijk kan zijn.
  • Het wordt vaak gevonden in combinatie met andere mineralen, zoals kwarts, galeniet en calciet.
  • Pyrietafzettingen kunnen ook belangrijke bronnen van zwavel zijn.
  • Sommige fossielen, zoals ammonieten, kunnen “verpyritiseerd,” zijn, waarbij het organisch materiaal is vervangen door pyriet.
P

Prehniet

Geplaatst op door thegemgirl
Geslepen prehniet met groene epidoot uit India.

Mineralogische eigenschappen

  • Samenstelling: Ca2Al(AlSi3O10)(OH)2. Dit betekent dat het mineraal bestaat uit calcium, aluminium, silicium, zuurstof en waterstof.
  • Kleur: Meestal lichtgroen, maar ook geelgroen, wit of grijs.
  • Glans: Heeft een glasachtige tot parelachtige glans, waardoor het er vaak glanzend uitziet.
  • Hardheid: 6 tot 6,5 op de schaal van Mohs, wat betekent dat het vrij hard is en niet snel krast.
  • Transparantie: Kan doorzichtig of doorschijnend zijn, afhankelijk van de kwaliteit.
  • Kristalstelsel: Monoklien, wat betekent dat de kristallen in schuine vormen groeien.
  • Mineralen groep: Silicaten, een grote groep mineralen die silicium bevatten.

Ontstaan van prehniet

Prehniet ontstaat in de holtes van vulkanisch gesteente, zoals basalt. Het vormt zich wanneer warme, mineraalrijke oplossingen in deze holtes neerslaan. Dit gebeurt bij lage temperaturen en drukken, zoals in gebieden met lichte metamorfose. Vaak groeit prehniet samen met andere mineralen zoals zeolieten, kwarts en calciet. Deze combinatie zorgt vaak voor prachtige stukken.

Geschiedenis

Prehniet werd in de 18e eeuw voor het eerst ontdekt in Zuid-Afrika. Het mineraal is genoemd naar Hendrik Von Prehn, een Nederlandse kolonel die het mineraal naar Europa bracht. Dit was bijzonder, omdat dit het eerste mineraal was dat naar een persoon werd vernoemd.

Bijzondere kenmerken

Prehniet heeft een karakteristieke zachtgroene kleur die vaak wordt omschreven als rustgevend. Het mineraal heeft een opvallende glasachtige tot parelachtige glans, wat het extra aantrekkelijk maakt voor gebruik in sieraden en decoratie. Daarnaast hebben de kristallen soms een unieke botryoidale structuur, waarbij ze in gebogen of bolvormige patronen groeien, wat een boogachtig uiterlijk geeft.

Interessante weetjes

  • Prehniet wordt soms “tuinieren van de natuur” genoemd, omdat het insluitingen kan bevatten die lijken op kleine planten of bomen. Vaak is dit epidoot.
  • Naast Zuid-Afrika wordt prehniet ook gevonden in Australië, China, Schotland en de Verenigde Staten.