Categorie archieven: G

Granaat

Geslepen granaat almandien uit India.

Mineralogische eigenschappen

  • Samenstelling: Afhankelijk van de soort, algemeen wordt de formule weergegeven als X3Y2(SiO4)3, waarbij X calcium, magnesium, ijzer of mangaan kan zijn, en Y aluminium, ijzer of chroom.
  • Kleur: Meestal rood, maar ook oranje, geel, groen, paars, bruin, zwart of kleurloos.
  • Glans: Glasachtig tot harsachtig.
  • Hardheid: 6,5 tot 7,5 op de schaal van Mohs, wat betekent dat het een hard mineraal is.
  • Transparantie: Doorzichtig tot opaak.
  • Kristalstelsel: Kubisch, wat betekent dat de kristallen vaak symmetrisch en geometrisch zijn.
  • Mineralen groep: Silicaten.

Ontstaan van granaat

Granaat vormt zich onder hoge druk en temperatuur in metamorfe gesteenten zoals schist en gneis, maar kan ook voorkomen in stollingsgesteenten. Het ontstaat door de herordening van mineralen in gesteente, vaak tijdens bergvormingsprocessen, waarbij gesteenten door druk en temperatuur worden vervormd en omhooggeduwd om bergen te vormen. Granaten worden vaak gevonden in kristalvormige clusters en worden geassocieerd met mineralen zoals mica, kwarts en veldspaat.

Geschiedenis

De naam granaat is afgeleid van het Latijnse woord “granatus,” wat “zaad” betekent, verwijzend naar de gelijkenis met de zaden van een granaatappel. Granaten worden al duizenden jaren gewaardeerd in sieraden en kunstvoorwerpen, van het oude Egypte tot middeleeuws Europa. In de oudheid geloofde men dat granaten bescherming boden tegen gevaar en ongeluk, en ze werden vaak in amuletten verwerkt.

Bijzondere kenmerken

Granaat is vooral bekend om zijn rijke kleuren en duurzaamheid. Sommige variëteiten, zoals tsavoriet (groen) en spessartien (oranje), zijn bijzonder zeldzaam en gewild. Granaten hebben geen splijting, wat betekent dat ze breken in onregelmatige vormen in plaats van langs gladde vlakken. Dit maakt ze ideaal voor slijpen en gebruik in sieraden. Bovendien vertonen sommige granaten bijzondere optische effecten, zoals stervorming of kleurverandering afhankelijk van het licht.

Interessante weetjes

  • De groene granaat tsavoriet, ontdekt in de jaren 1960, is een van de zeldzaamste edelstenen ter wereld.
  • Granaten worden gevonden op alle continenten, maar belangrijke vindplaatsen zijn India, Madagaskar, Tanzania, Rusland en de Verenigde Staten.
  • In sommige culturen werden granaten gezien als stenen van vriendschap en werden ze als geschenken uitgewisseld.

Girasol

Mineralogische eigenschappen
Naam: Girasol
Chemische formule: SiO₂ (siliciumdioxide)
Mineralen groep: Kwarts of opaal, afhankelijk van de variëteit
Kleur: Melkachtig wit tot lichtblauw, met een zachte gloed of reflectie
Hardheid: 6 – 7 op de Mohs-schaal (afhankelijk van de samenstelling)
Glans: Glasachtig tot zijdeachtig
Transparantie: Doorschijnend tot gedeeltelijk doorzichtig
Kristalsysteem: Trigonaal (voor kwarts) of amorf (voor opaal, zonder vaste kristalvorm).

Ontstaan van Girasol
Girasol wordt gevormd uit silica, net als andere soorten kwarts en opaal. Het ontstaat wanneer silica-rijk water neerslaat in holtes of scheuren in gesteenten. De melkachtige gloed die zo kenmerkend is voor girasol, wordt veroorzaakt door microscopisch kleine insluitsels of interne structuren die licht verstrooien.

Girasol-kwarts en -opaal worden voornamelijk gevonden in vulkanische gebieden, vaak in samenhang met andere kwarts- of opaalsoorten. Bekende vindplaatsen zijn onder andere Madagaskar, Mexico en Brazilië.

Geschiedenis
De naam girasol komt uit het Italiaans en betekent “zonnevolger.” Dit verwijst naar de zachte gloed die lijkt te bewegen als het licht verandert, vergelijkbaar met het effect van de zon op water. Girasol is al lange tijd geliefd als siersteen vanwege zijn unieke uiterlijk en wordt vaak verward met maansteen of opaal.

Bijzondere eigenschappen
Lichtreflectie: Girasol heeft een zachte, bijna etherische gloed die ontstaat door lichtweerkaatsing in de steen. Dit effect is subtieler dan het kleurenspel van opaal.
Veelzijdigheid: Girasol kan zowel tot de kwarts- als de opaalgroep behoren, afhankelijk van de samenstelling en vorming.
Zeldzaamheid: Hoewel het niet zo zeldzaam is als sommige andere edelstenen, is de zuivere, melkachtige variëteit met een perfecte gloed gewild.

Interessante weetjes
• Girasol wordt soms “maansteenkwarts” genoemd vanwege de gelijkenis met maansteen, maar het is chemisch gezien anders.
• Girasol is relatief stevig, maar kan soms gevoelig zijn voor barsten als het een hoge waterinhoud heeft (zoals bij girasol-opaal).