
Mineralogische eigenschappen
• Naam: Zonnesteen
• Samenstelling: Kaliveldspaat (orthoklaas, KAlSi₃O₈) of plagioklaas (albiet, NaAlSi₃O₈), beide zijn combinaties van natrium, kalium, aluminium en silicium.
• Chemische formule: KAlSi₃O₈ (kaliveldspaat) of NaAlSi₃O₈ (plagioklaas)
• Hardheid: 6 – 6,5 op de schaal van Mohs (stevig genoeg voor sieraden, maar kan krassen krijgen van hardere materialen).
• Transparantie: Doorsluipend tot doorschijnend, wat betekent dat licht er gedeeltelijk doorheen kan komen, maar je kunt er niet helder doorheen kijken.
• Kleur: Oranje, rood of goudkleurig, vaak met een sprankelende glans die soms koperachtig lijkt.
• Glans: Glasachtig of zijdeachtig, afhankelijk van de insluitsels.
• Kristalstructuur: Triklinisch (plagioklaas) of monoklien (kaliveldspaat).
• Mineralen groep: Veldspaten.
Ontstaan van zonnesteen
Zonnesteen wordt gevormd diep in de aarde in gesteenten die ontstaan uit gestolde lava of magma, zoals pegmatieten en vulkanische gesteenten. Terwijl het magma langzaam afkoelt, groeien de veldspaatkristallen. Soms komen tijdens dit proces kleine deeltjes koper of andere mineralen, zoals hematiet, vast te zitten in de kristallen. Deze kleine deeltjes zorgen voor het bijzondere glinsterende effect van zonnesteen, dat “aventurisatie” wordt genoemd.
Plagioklaas zonnesteen komt vaak voor in vulkanische gesteenten, terwijl kaliveldspaat zonnesteen meestal wordt gevonden in gesteenten zoals pegmatieten die ondergronds worden gevormd.
Geschiedenis
Zonnesteen is al heel lang bekend en werd in verschillende culturen als iets speciaals gezien. De Vikingen gebruikten volgens sommige verhalen zonnesteen als een soort kompas om hun schepen te navigeren. De steen zou lichtstralen van de zon kunnen weerkaatsen, zelfs op bewolkte dagen. In de oudheid werd zonnesteen geassocieerd met zonnegoden en gezien als een bron van kracht en energie. Tegenwoordig is het vooral populair in sieraden, vanwege de warme kleuren en de sprankelende glans.
Bijzondere eigenschappen
Wat zonnesteen zo speciaal maakt, is het glinsterende effect dat optreedt als licht op de insluitsels valt. Dit wordt veroorzaakt door de kleine deeltjes koper of hematiet die in de steen gevangen zitten. Als je de steen draait in het licht, lijkt hij bijna te “stralen,” wat hem een levendige en warme uitstraling geeft. Dit effect komt het beste tot zijn recht in goed gepolijste stenen.
Interessante weetjes
• In Oregon, VS, worden zonnestenen gevonden die koper bevatten. Deze variant is zo bijzonder dat hij is uitgeroepen tot de officiële edelsteen van de staat.
• Plagioklaas zonnestenen worden vaak gevonden in vulkanische gebieden, terwijl kaliveldspaat zonnestenen vaker worden aangetroffen in India en Madagaskar.
• Zonnesteen wordt vaak verward met maansteen, maar zonnesteen heeft een warmere kleur en een intensere sprankeling.